मर्दै गरेको मानिसको दिमागको क्रियाकलाप रेकर्डिङ
एकजना बिरामीको अचानक मृत्यु हुने क्रममा विश्वमै पहिलोपटक मर्दै गरेको मानव मस्तिष्कको रेकर्डिङ भएको छ ।
वैज्ञानिकहरूले ८७ वर्षीय छारे रोगका बिरामीको मस्तिष्कका तरङ्गहरू अवलोकन गरिरहेका बेला यस्तो अनौठो घटना रेकर्डिङ गर्न सफल भएका हुन् ।
यस सम्बन्धी अध्ययनको दौरान वैज्ञानिकहरूले उनको मस्तिष्कको अवलोकन गरिरहेकै अवस्थामा ती वृद्धको अचानक ह्रदयाघातबाट मृत्यु भएको थियो ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले त्यस्तो अपूर्व संयोगका कारण मृत्युको बेला मस्तिष्कले कस्तो प्रतिक्रिया जनाउँछ भन्ने नयाँ तथ्य पत्ता लगाउन सकेको बताएका छन् ।
उनीहरूले बिरामीको मुटुका स्पन्दन बन्द नहुन्जेल पन्ध्र मिनेटसम्म मस्तिष्कको क्रियाकलाप रिकर्ड गरेका थिए ।
मृत्युको बेला मस्तिष्कले कसरी प्रतिक्रिया जनाउँछ भन्ने हेर्न उनीहरूले मुटुको धड्कन ठ्याक्कै रोकिएको वरिपरकै समयको ३० सेकेन्डको दुईवटा अन्तराललाई विशेष ध्यान दिएका थिए ।
निरीक्षणको क्रममा उनीहरूले गामा चाल रेकर्डिङ गरे । यस्तो गामा चाल अर्थात मस्तिष्क तरङ हामीले सपना देख्दै गर्दा, केही चिज सम्झने कोसिस र ध्यान गर्दा उत्पन्न हुने गर्छ ।
हामीले सुन्ने गरेको ‘जीवनको सारा वृत्तान्त मेरा आँखासामु नाचे’ भन्ने कहावत यस अध्ययनले अलि टाढैको कुरा हुन सक्ने जनाएको छ ।
तर वास्तवमा मर्नेबेलामा मस्तिष्कले मानिसको आफ्नो जीवनका महत्वपूर्ण घटनाहरू सम्झाइदिने भनाइ भने सत्य भएको अनुसन्धानकर्ताहरू बताउँछन् ।
यो चाखलाग्दो भनाइलाई हामीहरूले वर्षौंदेखि विश्वास पनि गर्दै आइरहेका छौँ । अनुसन्धानले यस्तो रमाइलो पक्षलाई पनि उजागर गर्नुका साथै केही थप प्रश्न पनि सिर्जना गरिदिएको छ ।
अमेरिकाको युनिभर्सिटी अफ लुइजभिल्लेका न्युरोसर्जन तथा यस अध्ययनका लेखक डा. अजमल जेम्मारले यस अध्ययनले जीवन कहिले टुँगिन्छ भन्ने बुझाइलाई चुनौती दिएको बताएका छन् ।
अनुसन्धानले मर्दै गरेको मानिसको मस्तिष्कमा रक्तसंचार बन्द हुँदासम्म पनि दिमागले निरन्तर काम गरिरहने पत्ता लगाएको छ ।
तर उनीहरूले यो तथ्य पहिले मुसामाथि गरिएको अध्ययनमा पनि देखिसकेका छन् ।
यद्यपि यो एकल अध्ययन भएको र कुनै पनि निश्चित परिणाममा पुग्न अझै धेरै अध्ययनको आवश्यकता रहेको बताइएको छ ।
अनुसन्धानकर्ताहरूले अध्ययन प्रक्रियालाई जारी राखिने जनाएका छन् । यस अध्ययनको प्रतिवेदन जर्नल फ्रन्टियर्स इन एजिङ न्युरोसाइन्समा प्रकाशित गरिएको छ । एजेन्सी